تركیبات شیمیایی
بررسی تركیبات و مواد موجود در گوجه فرنگی نشان می دهد كه درمیوه ی گوجه فرنگی رسیده، گلوكز، فروكتوز، ساكاروز و تقریبا تمام آمینواسیدهای اصلی به استثنای ترپتوفان وجود دارد.
اسید آلی اصلی و عمده ی موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریك است. اسیدیته ی میوه به تدریج از مرحله ی سبزی به طرف قرمز شدن افزایش می یابد و حداكثر آن، موقعی است كه قرمز شدن و رنگ عوض كردن آن آغاز می گردد و پس از آن رو به كاهش می گذارد. ماده ی رنگی اصلی و عمده ی گوجه فرنگی كاروتنوئید، بتاكاروتن و لیكوپن می باشد. حداكثر مقدار كاروتنوئیدها در حالتی است كه گوجه فرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد می كند.
ارزش غذایی گوجه فرنگی
گوجه فرنگی سرشار از ویتامینهای C و A ، اسیدفولیك یا بتا كاروتن و مقدار كمی ویتامینهای گروه B شامل B1، B2، B3، B5 و همچنین دارای مواد معدنی مختلف شامل كلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر، سدیم، گوگرد، كمی آهن، مس و روی نیز هست.
خواص درمانی گوجه فرنگی
گوجه فرنگی اشتهاآور، برطرفكننده ضعف و خستگی، تقویتكننده سلسله اعصاب و همچنین قلب و دستگاه گردش خون است. متخصصان همواره مصرف آن را به بیماران مبتلا به دردهای مفاصل و همچنین رماتیسم و نقرس توصیه میكنند. در ضمن گوجهفرنگی برای رفع مسمومیتهای مزمن، بالا بودن اوره و چربی خون، درمان یبوست، دفع رسوبات ادراری و صفراوی نیز مفید شناخته شده است. در ضمن با توجه به اینكه گوجه فرنگی حاوی ویتامین A است، خوردن آن در تقویت بینایی، سلامت پوست و مخاطها بسیار مؤثر است.
گوجه فرنگی دشمن سرطان
گوجه فرنگی نیز مانند هر میوه و سبزی دیگری باید رسیده باشد و ظاهری بدون لك و سالم داشته باشد و برای نگهداری كوتاهمدت آن حتی تا 15 الی 20 روز نیز یخچال بهترین مكان است ولی برای زمان بیشتر از آن میتوان روش فریز كردن را انتخاب كرد. اگرچه در سالهای اخیر گوجه فرنگی در تمام فصول سال یافت میشود ولی به لحاظ طعم و رنگ با انواع تابستانه آن متفاوت است. بنابراین برای استفاده از طعم گوجه فرنگیهای تابستانه در پخت و پز زمستانی، شما میتوانید آنها را ابتدا به صورت ریز خرد كرده یا رنده كنید، سپس بدون روغن در تابهای ریخته و روی اجاق گاز بپزید. پس از آنكه آب آن بخار شد و گوشت رنده شده آن غلظت نسبیای پیدا كرد، آن را در یك ظرف یا كیسه فریزر بستهبندی كرده و در فریزر نگهداری كنید.
درمان سرطان سینه:
مصرف گوجهفرنگی زیاد میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را بعد از 50 سالگی کاهش دهد.
نتایج پژوهشی که در Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism به چاپ رسیده است نشان میدهد گوجهفرنگی میزان هورمونهایی را که در سوخت و ساز و ابتلا به سرطان نقش دارند کاهش میدهد.
باید بدانید که گوجهفرنگی حاوی فیبرها، ویتامینها و آنتیاکسیدانهایی است که برای سلامتی مفید هستند.
لیکوپن جزو کاروتنوئیدهایی است که همان رنگدانهی قرمز گوجهفرنگی است. این آنتیاکسیدان از ابتلا به بیماریهای مزمنی مانند سرطان پیشگیری میکند.
محققان آمریکایی روی تأثیر رژیم غذایی سرشار از لیکوپن و ایزوفلاونها روی خطر بروز سرطان سینه بررسیهایی انجام دادند. به این منظور روی 70 زن یائسه که در معرض سرطان سینه قرار داشتند مطالعات خود را شروع کردند.
گروهی از این افراد یک رژیم غذایی سرشار از گوجهفرنگی و گروه دوم تغذیهای سرشار از پروتئینهای سویا در پیش گرفتند.
خانمهایی که وزن متناسبتری دارند و گوجهفرنگی بیشتری مصرف میکنند
به مراتب کمتر در معرض این سرطان قرار میگیرند
بعد از چند هفته محققان میزان «ادیپوکین» خون شرکتکنندهها را اندازهگیری کردند. «ادیپوکینها» مولکولهایی هستند که نقش موثری در کنترل متابولیسم چربیها و قند دارند.
محققان مشاهده کردند میزان «ادیپونکتین» خون شرکتکنندههایی که رژیمی سرشار از گوجهفرنگی داشتهاند بیشتر است. ادیپونکتین نوعی ادیپوکین است که خواص ضد سرطانی دارد و جلوی رشد سلولهای سرطانی سینه را میگیرد.
محققان مشاهده کردند خانمهایی که وزن متناسبتری دارند و گوجهفرنگی بیشتری مصرف میکنند به مراتب کمتر در معرض این سرطان قرار میگیرند. آنها معتقدند که پیشگیری از چاقی و داشتن تغذیهی سرشار از گوجهفرنگی تأثیر زیادی در حفظ سلامت خانمهای یائسه دارد.
واقعیت این است که خطر ابتلا به سرطان سینه در خانمهای یائسهای که چاق هستند بیشتر است.
ارزش غذایی یك عدد گوچهفرنگی تازه
كالری / 24
چربی / 0 گرم
چربی اشباع شده / 0 گرم
كلسترول / 0 میلیگرم
كربوهیدرات / 5 گرم
پروتئین / 1 گرم
فیبر رژیمی / 1 گرم
سدیم / 6 میلیگرم
ویتامین C / 15 میلیگرم
پتاسیم / 292 میلیگرم
مضرات گوجه فرنگی :
در بعضی از اشخاص هضم گوجه فرنگی با اشكال صورت می گیرد آنهائیكه معده حساس دارند نباید درخوردن گوجه فرنگی افراط كنند .
بعضی از افراد نسبت به گوجه فرنگی حساسیت دارند اینگونه افراد نیز نباید گوجه فرنگی بخورند.
1- گوجه فرنگی نارس و کال هضمش سنگین است، لذا خوردن آن باعث دل درد می شود.
2- سرخ کردن زیاد گوجه فرنگی در روغن باعث سنگینی هضم آن می شود و روی آتش کباب کردن آن مناسب است.
3- مادهای سمّی به نام سولانین در گوجهفرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت میشود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می کند.
4- خوردن گوجه فرنگی، برای بعضی بیمارانی که دچار حساسیت یا آلرژی (خارش بدن،قرمز شدن پوست، آسم ، کهیر و...) هستند، ضرر دارد.
جمع آوری کلی:
میوه ی نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز كرد. به علاوه خوردن برگ آن که به عنوان دارو در مواردی تجویزمی شود، باید در حد اعتدال و به مقدار مجاز و محدود، در حدی كه پزشك تعیین كرده مصرف شود، زیرا برگ آن هم سمی است.
- در چین از جوشانده ی ریشه، شاخه ها و برگ های مسن گوجه فرنگی برای رفع دندان درد استفاده می کنند و خود گیاه نیز خاصیت حشره كش دارد .
مادهای سمّی به نام سولانین در گوجهفرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت میشود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می کند.
- در هند و چین از میوه ی گوجه فرنگی به عنوان ملین استفاده می شود و برای تقویت مسلولین(مبتلایان به بیماری سل )، تب های حصبه ای، رفع ورم ملتحمه ی چشم، آماس گوش(اوتیت) و دفع سنگ كلیه تجویز می شود.
- در اندونزی از گرد برگ های خشك كوبیده ی گوجه فرنگی، برای رفع آفتاب سوختگی پوست و صورت استفاده می شود. از پاشیدن آب دم كرده ی برگ گوجه فرنگی، برای دفع آفت كلم به نام كاترپیلار نتیجه خوبی گرفته شده است.
- مصرف گوجه فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس و روماتیسم مفید است.
- گوجه فرنگی، خنک و اشتها آور است و آب آن برای رشد و نمو بهتر طفل موثر می باشد.
- گوجه فرنگی به علّت دارا بودن ویتامینهای A ، B، C، K و مواد معدنی مانند کلسیم ، فسفر و آهن در تأمین انرژی و تقویت بدن نقش موثری ایفاء می کند.
گوجه فرنگی یکی از مهم ترین منابع ویتامین A می باشد. لذا در تقویت بینایی، تقویت و سلامتی پوست و مخاط ها (دهان و بینی) رشد و نمو استخوانها ضروری است.
- گوجه فرنگی سرشار از ویتامینهای B1 و B2 می باشد؛ از این جهت در تسکین دردهای عصبی، رفع بی اشتهایی، و درمان یبوست ، نقصان ترشح شیر مادر و تورم دهان تجویز می شود.
- گوجه فرنگی، بدن را در برابر امراض و بیماریهای عفونی حفظ می کند.
- مصرف گوجه فرنگی نیرو و نشاط می بخشد و پوست و دانههای آن به هضم غذا کمک می کند و رودهها را پاک می نماید.
- آب گوجه فرنگی ادرارآور مفیدی است.
- برای تمیز کردن خون باید از آب گوجه فرنگی و کرفس به نسبت مساوی و به مقدار 3 فنجان در روز، قبل از غذا و به مدت 3 هفته استفاده کرد.
- گوجه فرنگی هضم مواد نشاستهای را آسان می کند و به همین جهت از آن سس درست کرده و با حبوبات پخته مصرف می کنند.
- مصرف گوجه فرنگی برای اشخاصی که مبتلا به سنگ کلیه و مثانه و کبد هستند، تجویز شده است.
- گوجه فرنگی بعد از لیموترش بیش از سایر میوهها ویتامین C دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم دارد.
- گوجه فرنگی گرچه دارای اسید سیتریک است، اما بدن را قلیایی میکند.
- بوی برگ های گوجه فرنگی، زنبورهای خرمایی را ناراحت می کند، لذا می توان بوته ی گوجه فرنگی را در باغها و بوستانها کاشت تا از گزند زنبورها در امان باشند.
- اگر در محل مورچه ها چند عدد برگ گوجه فرنگی بگذارید، بوی این گیاه مورچه ها را فراری می دهد.
- برای تمیز کردن لکه ی جوهر بر روی لباس، یک تکه پنبه را در آب گوجه فرنگی فرو برده و روی لکه ی جوهر بمالید. سپس آن را بشویید.

- اگر پوست شما کک و مک دارد، هر روز آن را با آب گوجه فرنگی تمیز کنید. کم کم کک و مک ها را از بین می برد.
- برای جلوگیری از مزاحمت حشرات می توانید برگ های گوجه فرنگی را به بند بکشید و آن را در اطاق خود بیاویزید، با این کار حشرات فرار می کنند.
- سالاد کاهو و گوجه فرنگی درمان کننده ی امراض عصبی هستند.
منابع:
www.tebyan.net
www.beytoote.com
www.wikipedia.com